LONDEN – Onze voortdurende afhankelijkheid van fossiele brandstoffen schaadt onze gezondheid en stuwt de temperatuur wereldwijd naar recordhoogten. De onderling verbonden klimaatrampen van de afgelopen jaren – extreme weersomstandigheden, voedselonzekerheid, waterschaarste en toenemende luchtvervuiling – zijn een direct gevolg van de uitstoot van broeikasgassen. Maar de nadelige effecten die we nu ondervinden zouden wel eens slechts een voorproefje kunnen zijn van de catastrofes die ons nog te wachten staan.
Dat is de belangrijkste conclusie van het jongste Lancet Countdown-rapport over klimaatverandering en gezondheid, geschreven door een groep vooraanstaande gezondheids- en klimaatwetenschappers onder mijn leiding. Ongetwijfeld zal deze grimmige conclusie niet als een schok komen voor de miljoenen mensen die nu al lijden aan klimaatgerelateerde gezondheidsproblemen, en hun dierbaren. De meesten van ons, waar we ook wonen, worden direct of indirect getroffen door deze crisis.
Naarmate de klimaatverandering verergert, zijn de gevolgen voor onze lichamelijke en geestelijke gezondheid niet langer hypothetisch. Uit ons onderzoek blijkt dat, vergeleken met 1981-2010, de toenemende frequentie van hittegolven en droogtes in de afgelopen jaren 127 miljoen mensen meer heeft blootgesteld aan matige of ernstige voedselonzekerheid in 2021. Ondertussen eist de luchtvervuiling door de verbranding van vuile brandstoffen jaarlijks 1,9 miljoen levens en breiden infectieziekten zoals knokkelkoorts zich uit naar nieuwe gebieden.
Na 27 jaar van jaarlijkse klimaatonderhandelingen weigeren de wereldleiders nog steeds te erkennen dat het dringend noodzakelijk is om fossiele brandstoffen geleidelijk af te schaffen. Ondanks het overweldigende bewijs dat de verbranding van fossiele brandstoffen de belangrijkste oorzaak is van de huidige gezondheidscrisis, wordt in een ontwerpverklaring over klimaatverandering en gezondheid, die zal worden vrijgegeven tijdens de komende VN-conferentie over klimaatverandering (COP28) in Dubai, met geen woord gerept over dit onderwerp.
Nu veel landen en bedrijven hun klimaatverplichtingen niet nakomen, gaat het de verkeerde kant op met de wereld. Met het huidige tempo van de uitstoot van broeikasgassen stevenen we af op een wereldwijde temperatuurstijging van bijna 3° Celsius in 2100, ver boven de doelstelling van 1,5°C die is vastgelegd in het klimaatverdrag van Parijs van 2015.
De gevolgen kunnen catastrofaal zijn. Zelfs bij een mondiale gemiddelde temperatuurstijging van iets minder dan 2°C zal het jaarlijkse aantal sterfgevallen als gevolg van hitte tegen het midden van de eeuw naar verwachting met 370 procent toenemen. De meest kwetsbare groepen, ouderen en kinderen, worden nu blootgesteld aan twee keer zoveel hittegolfdagen als dertig jaar geleden. En omdat hittegolven steeds vaker voorkomen, kan het aantal mensen met matige of ernstige voedselonzekerheid tegen het midden van de eeuw met ongeveer 525 miljoen zijn toegenomen.
Naast deze directe gevolgen ondermijnt de klimaatcrisis ook het individuele welzijn en de sociaaleconomische voorwaarden die nodig zijn voor een gezonde bevolking. In 2022 leidden extreme hittegolven wereldwijd tot een verlies van 490 miljard werkuren. Zelfs als we erin slagen om de opwarming van de aarde te beperken tot iets minder dan 2°C, zal het verlies aan arbeidsuren door hitte naar verwachting met vijftig procent toenemen.
Benadrukt moet worden dat deze effecten niet gelijkmatig verdeeld zijn. De regio’s die het minst hebben bijgedragen aan de klimaatverandering – Afrika, Zuid- en Midden-Amerika, Azië en kleine eilandstaten in ontwikkeling – worden vaak het zwaarst getroffen door klimaatgerelateerde gezondheidsrisico’s.
Gezien de urgentie van de dreiging waarmee we worden geconfronteerd, is het huidige tempo van de wereldwijde inspanningen om de uitstoot te verminderen onvoldoende en blijft het ver achter bij de doelstellingen van het verdrag van Parijs. De op energie gebaseerde emissies bereikten in 2022 een recordhoogte, terwijl hernieuwbare energiebronnen nog steeds slechts 9,5 procent van alle elektriciteit ter wereld leveren. Huishoudens over de hele wereld zijn nog steeds afhankelijk van vuile brandstoffen. In de meest klimaatgevoelige landen ter wereld zijn gezinnen voor 92 procent van hun huishoudelijke energie afhankelijk van vervuilende brandstoffen, waardoor de bewoners worden blootgesteld aan giftige lucht in hun eigen huis.
Hoewel beleidsmakers geneigd zijn om deze crisis stapsgewijs aan te pakken, is het niet voldoende om de problemen één voor één op te lossen of zich alleen te richten op aanpassing. Zonder aanzienlijke emissiereducties zal aanpassing zinloos zijn. De klimaatgerelateerde gezondheidscrisis kan niet worden opgelost zonder snel af te stappen van fossiele brandstoffen. Door zich te richten op klimaatbeleid dat de volksgezondheid en het welzijn verbetert, kunnen regeringen vroegtijdige sterfgevallen voorkomen, een veerkrachtigere bevolking en een sterkere beroepsbevolking opbouwen, en hun binnenlandse economieën versterken.
Hoe kan dit worden bereikt? Ons rapport schetst elf concrete maatregelen op vijf prioriteitsgebieden. Eerst en vooral moeten we, om ervoor te zorgen dat de klimaatrisico’s binnen het aanpassingsvermogen van onze gezondheidssystemen blijven, de uitstoot van broeikasgassen verminderen in overeenstemming met het verdrag van Parijs. Dit vergt een gezamenlijke inspanning om fossiele brandstoffen uit te bannen door middel van een rechtvaardige energietransitie die de gezondheidseffecten van luchtvervuiling vermindert en de toegang tot schone, hernieuwbare energie uitbreidt, met name in de meest achtergestelde regio’s ter wereld, waar energiearmoede een uitdaging blijft.
Tegelijkertijd moeten we de aanpassingsinspanningen versnellen om gemeenschappen te beschermen die al lijden onder de gevolgen van de klimaatverandering voor de gezondheid, door de samenwerking tussen de gezondheidssector, milieuorganisaties en meteorologische diensten te versterken. En door alle subsidies, leningen en investeringen in fossiele brandstoffen af te schaffen, kunnen we ruimte creëren voor klimaatfinanciering en de toewijzing van middelen om de aanpassingsinspanningen in kwetsbare landen te ondersteunen.
De gezondheidssector moet leiding geven aan deze transitie. Het versterken van de aanpassing van de gezondheidszorg is van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat onze gezondheidssystemen ons kunnen beschermen tegen de escalerende ontwrichting van het klimaat. Cruciaal is dat we volksgezondheidsmaatregelen implementeren die de luchtvervuiling terugdringen, pleiten voor gezondere, koolstofarme diëten, actieve levensstijlen aanmoedigen en regelgeving voor vervuilende industrieën afdwingen. En gezien het feit dat de gezondheidssector zelf verantwoordelijk is voor 4,6 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen en invloed heeft op ongeveer elf procent van de wereldeconomie, zou deze sector een belangrijke, directe rol kunnen spelen bij het koolstofvrij maken van de wereld.
COP28 is een test voor het engagement van de wereldleiders om deze crisis aan te pakken. Een echte focus op gezondheid zou een snelle en duurzame uitfasering van fossiele brandstoffen kunnen katalyseren en de aanpassingsinspanningen kunnen vergemakkelijken. Doen we dit niet, dan zal dit resulteren in een conferentie die niet veel meer doet dan lippendienst bewijzen aan gezondheidskwesties en onze collectieve passiviteit valideren. Klimaatgerelateerde sterfgevallen zullen blijven toenemen en een leefbare toekomst zal steeds verder buiten bereik raken.
Vertaling: Menno Grootveld
LONDEN – Onze voortdurende afhankelijkheid van fossiele brandstoffen schaadt onze gezondheid en stuwt de temperatuur wereldwijd naar recordhoogten. De onderling verbonden klimaatrampen van de afgelopen jaren – extreme weersomstandigheden, voedselonzekerheid, waterschaarste en toenemende luchtvervuiling – zijn een direct gevolg van de uitstoot van broeikasgassen. Maar de nadelige effecten die we nu ondervinden zouden wel eens slechts een voorproefje kunnen zijn van de catastrofes die ons nog te wachten staan.
Dat is de belangrijkste conclusie van het jongste Lancet Countdown-rapport over klimaatverandering en gezondheid, geschreven door een groep vooraanstaande gezondheids- en klimaatwetenschappers onder mijn leiding. Ongetwijfeld zal deze grimmige conclusie niet als een schok komen voor de miljoenen mensen die nu al lijden aan klimaatgerelateerde gezondheidsproblemen, en hun dierbaren. De meesten van ons, waar we ook wonen, worden direct of indirect getroffen door deze crisis.
Naarmate de klimaatverandering verergert, zijn de gevolgen voor onze lichamelijke en geestelijke gezondheid niet langer hypothetisch. Uit ons onderzoek blijkt dat, vergeleken met 1981-2010, de toenemende frequentie van hittegolven en droogtes in de afgelopen jaren 127 miljoen mensen meer heeft blootgesteld aan matige of ernstige voedselonzekerheid in 2021. Ondertussen eist de luchtvervuiling door de verbranding van vuile brandstoffen jaarlijks 1,9 miljoen levens en breiden infectieziekten zoals knokkelkoorts zich uit naar nieuwe gebieden.
Na 27 jaar van jaarlijkse klimaatonderhandelingen weigeren de wereldleiders nog steeds te erkennen dat het dringend noodzakelijk is om fossiele brandstoffen geleidelijk af te schaffen. Ondanks het overweldigende bewijs dat de verbranding van fossiele brandstoffen de belangrijkste oorzaak is van de huidige gezondheidscrisis, wordt in een ontwerpverklaring over klimaatverandering en gezondheid, die zal worden vrijgegeven tijdens de komende VN-conferentie over klimaatverandering (COP28) in Dubai, met geen woord gerept over dit onderwerp.
Nu veel landen en bedrijven hun klimaatverplichtingen niet nakomen, gaat het de verkeerde kant op met de wereld. Met het huidige tempo van de uitstoot van broeikasgassen stevenen we af op een wereldwijde temperatuurstijging van bijna 3° Celsius in 2100, ver boven de doelstelling van 1,5°C die is vastgelegd in het klimaatverdrag van Parijs van 2015.
De gevolgen kunnen catastrofaal zijn. Zelfs bij een mondiale gemiddelde temperatuurstijging van iets minder dan 2°C zal het jaarlijkse aantal sterfgevallen als gevolg van hitte tegen het midden van de eeuw naar verwachting met 370 procent toenemen. De meest kwetsbare groepen, ouderen en kinderen, worden nu blootgesteld aan twee keer zoveel hittegolfdagen als dertig jaar geleden. En omdat hittegolven steeds vaker voorkomen, kan het aantal mensen met matige of ernstige voedselonzekerheid tegen het midden van de eeuw met ongeveer 525 miljoen zijn toegenomen.
BLACK FRIDAY SALE: Subscribe for as little as $34.99
Subscribe now to gain access to insights and analyses from the world’s leading thinkers – starting at just $34.99 for your first year.
Subscribe Now
Naast deze directe gevolgen ondermijnt de klimaatcrisis ook het individuele welzijn en de sociaaleconomische voorwaarden die nodig zijn voor een gezonde bevolking. In 2022 leidden extreme hittegolven wereldwijd tot een verlies van 490 miljard werkuren. Zelfs als we erin slagen om de opwarming van de aarde te beperken tot iets minder dan 2°C, zal het verlies aan arbeidsuren door hitte naar verwachting met vijftig procent toenemen.
Benadrukt moet worden dat deze effecten niet gelijkmatig verdeeld zijn. De regio’s die het minst hebben bijgedragen aan de klimaatverandering – Afrika, Zuid- en Midden-Amerika, Azië en kleine eilandstaten in ontwikkeling – worden vaak het zwaarst getroffen door klimaatgerelateerde gezondheidsrisico’s.
Gezien de urgentie van de dreiging waarmee we worden geconfronteerd, is het huidige tempo van de wereldwijde inspanningen om de uitstoot te verminderen onvoldoende en blijft het ver achter bij de doelstellingen van het verdrag van Parijs. De op energie gebaseerde emissies bereikten in 2022 een recordhoogte, terwijl hernieuwbare energiebronnen nog steeds slechts 9,5 procent van alle elektriciteit ter wereld leveren. Huishoudens over de hele wereld zijn nog steeds afhankelijk van vuile brandstoffen. In de meest klimaatgevoelige landen ter wereld zijn gezinnen voor 92 procent van hun huishoudelijke energie afhankelijk van vervuilende brandstoffen, waardoor de bewoners worden blootgesteld aan giftige lucht in hun eigen huis.
Hoewel beleidsmakers geneigd zijn om deze crisis stapsgewijs aan te pakken, is het niet voldoende om de problemen één voor één op te lossen of zich alleen te richten op aanpassing. Zonder aanzienlijke emissiereducties zal aanpassing zinloos zijn. De klimaatgerelateerde gezondheidscrisis kan niet worden opgelost zonder snel af te stappen van fossiele brandstoffen. Door zich te richten op klimaatbeleid dat de volksgezondheid en het welzijn verbetert, kunnen regeringen vroegtijdige sterfgevallen voorkomen, een veerkrachtigere bevolking en een sterkere beroepsbevolking opbouwen, en hun binnenlandse economieën versterken.
Hoe kan dit worden bereikt? Ons rapport schetst elf concrete maatregelen op vijf prioriteitsgebieden. Eerst en vooral moeten we, om ervoor te zorgen dat de klimaatrisico’s binnen het aanpassingsvermogen van onze gezondheidssystemen blijven, de uitstoot van broeikasgassen verminderen in overeenstemming met het verdrag van Parijs. Dit vergt een gezamenlijke inspanning om fossiele brandstoffen uit te bannen door middel van een rechtvaardige energietransitie die de gezondheidseffecten van luchtvervuiling vermindert en de toegang tot schone, hernieuwbare energie uitbreidt, met name in de meest achtergestelde regio’s ter wereld, waar energiearmoede een uitdaging blijft.
Tegelijkertijd moeten we de aanpassingsinspanningen versnellen om gemeenschappen te beschermen die al lijden onder de gevolgen van de klimaatverandering voor de gezondheid, door de samenwerking tussen de gezondheidssector, milieuorganisaties en meteorologische diensten te versterken. En door alle subsidies, leningen en investeringen in fossiele brandstoffen af te schaffen, kunnen we ruimte creëren voor klimaatfinanciering en de toewijzing van middelen om de aanpassingsinspanningen in kwetsbare landen te ondersteunen.
De gezondheidssector moet leiding geven aan deze transitie. Het versterken van de aanpassing van de gezondheidszorg is van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat onze gezondheidssystemen ons kunnen beschermen tegen de escalerende ontwrichting van het klimaat. Cruciaal is dat we volksgezondheidsmaatregelen implementeren die de luchtvervuiling terugdringen, pleiten voor gezondere, koolstofarme diëten, actieve levensstijlen aanmoedigen en regelgeving voor vervuilende industrieën afdwingen. En gezien het feit dat de gezondheidssector zelf verantwoordelijk is voor 4,6 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen en invloed heeft op ongeveer elf procent van de wereldeconomie, zou deze sector een belangrijke, directe rol kunnen spelen bij het koolstofvrij maken van de wereld.
COP28 is een test voor het engagement van de wereldleiders om deze crisis aan te pakken. Een echte focus op gezondheid zou een snelle en duurzame uitfasering van fossiele brandstoffen kunnen katalyseren en de aanpassingsinspanningen kunnen vergemakkelijken. Doen we dit niet, dan zal dit resulteren in een conferentie die niet veel meer doet dan lippendienst bewijzen aan gezondheidskwesties en onze collectieve passiviteit valideren. Klimaatgerelateerde sterfgevallen zullen blijven toenemen en een leefbare toekomst zal steeds verder buiten bereik raken.
Vertaling: Menno Grootveld