dalessandro1_ARIEL TIMY TORRES/AFP via Getty Images_domestic work1 ARIEL TIMY TORRES/AFP via Getty Images

Het post-pandemisch herstel moet ook de ʻzorgeconomieʼ omvatten

BUENOS AIRES/WASHINGTON, DC – De COVID-19-pandemie mag dan de wereldeconomie in 2020 hebben vertraagd, de ʻzorgeconomieʼ heeft harder gewerkt dan ooit. Economen en beleidsmakers hebben dit segment te lang genegeerd. Economische modellen houden rekening met de goederen en diensten die op de markt worden verkocht en met de werknemers die ze produceren, inkomen verdienen en belasting betalen. Maar de arbeid die deze werknemers in staat stelt te worden gevoed, als kind te worden verzorgd en te worden ondersteund wanneer zij ziek zijn, is bijna onzichtbaar in de officiële gegevens.

De reden is eenvoudig: veel van het werk in de zorgeconomie wordt niet financieel gecompenseerd. Onbetaald werk is niet opgenomen in het systeem van nationale rekeningen of in het bruto binnenlands product (bbp). De economen die deze systemen hebben ingericht, hebben zich vooral geconcentreerd op de waarde van markttransacties. Dit perspectief, waarin geen rekening wordt gehouden met onbetaalde bijdragen, is lange tijd geïnstitutionaliseerd geweest in de conventionele economische analyses. De pandemie heeft ervoor gezorgd dat de tekortkomingen ervan nu niet langer kunnen worden genegeerd.

Sinds de jaren negentig worden pogingen ondernomen om iets te doen aan de onderwaardering van zorgarbeid door de samenleving. Door het verzamelen van gegevens over tijdsbesteding in ruim negentig landen over de hele wereld zijn we meer te weten gekomen over onbetaalde arbeid, die voornamelijk door vrouwen wordt verricht. Hoewel deze waardevolle informatie kan worden gebruikt om een breed scala van fiscale, arbeids- en sociale beleidsmaatregelen te evalueren, worden gegevens over tijdsbesteding te weinig gebruikt bij planning en analyse. De zorgsector blijft voor het grootste deel buiten beschouwing in standaard-beleidsinstrumenten.

Maar er zijn enkele uitzonderingen.

Eind vorig jaar meldde het Argentijnse ministerie van Economische Zaken dat onbetaald zorg- en huishoudelijk werk 15,9 procent van het bbp uitmaakt, waarmee het de grootste sector van de economie is, gevolgd door de industrie (13,2 procent) en de handel (13 procent). Als het enorme aantal huishoudelijke taken dat dagelijks in Argentijnse huishoudens wordt verricht, zou worden gecompenseerd, zou de sector 67,4 miljard dollar bijdragen aan het bbp van het land. Het is geen verrassing dat het ministerie heeft vastgesteld dat 75,7 procent van de taken wordt uitgevoerd door vrouwen, die ongeveer 96 miljoen uur per dag onbetaald huishoudelijk en verzorgend werk verrichten.

Het ministerie analyseert ook hoe het economisch belang van de sector tijdens de pandemie is toegenomen. Tijdens de lockdown van het land speelde de zorgeconomie een essentiële rol in het in stand houden van de samenleving. Terwijl de activiteit in veel economische sectoren kelderde, nam de hoeveelheid zorgarbeid met 5,9 procent toe, goed voor een equivalent van 21,8 procent van het bbp. Werkende ouders, vooral moeders, waren vaak gedwongen hun betaalde baan op te geven om voor kinderen of zieke familieleden te zorgen.

Go beyond the headlines with PS - and save 30%
kamala-trump-1333x1000

Go beyond the headlines with PS - and save 30%

As the US presidential election nears, stay informed with Project Syndicate - your go-to source of expert insight and in-depth analysis of the issues, forces, and trends shaping the vote. Subscribe now and save 30% on a new Digital subscription.

Subscribe Now

Maar de pandemie heeft slechts het topje van de ijsberg van de ʻzorgcrisisʼ blootgelegd. Zuid-Korea heeft laten zien wat er kan gebeuren als beleidsmakers de zorgeconomie niet de plaats geven die haar toekomt. Hoewel de regering de voorbije decennia in kinderopvang en langdurige zorg heeft geïnvesteerd, blijven de uitgaven ontoereikend en is het beleid sterk afhankelijk van de particuliere sector, waar de werknemers slecht worden betaald. Door het ontbreken van een doeltreffende infrastructuur voor kwalitatief hoogstaande en betaalbare kinderopvang en ouderenzorg brengen vrouwen vele uren door met het zorgen voor anderen. En zij krijgen geen kinderen. Zuid-Korea heeft het laagste geboortecijfer ter wereld – slechts 0,84 kind per vrouw.

In de Verenigde Staten zijn er twee modellen van overheidsinvesteringen in opvang die het onderzoeken waard zijn. Steun voor kinderopvang voor werkende gezinnen en universele voorschoolse opvang voor drie- en vierjarigen is opgenomen in het voorgestelde tienjarige begrotingsplan van 3,5 biljoen dollar dat momenteel door het Congres wordt behandeld – als onderdeel van een langetermijninvestering van 726 miljard dollar in de sociale infrastructuur. Hoewel dit een stap in de goede richting is, moet een betrouwbaar en betaalbaar zorgstelsel voor werkende gezinnen gepaard gaan met goed betaalde banen van hoge kwaliteit in de sector. Meer financiële middelen zullen niets veranderen aan de structurele problemen op de arbeidsmarkt.

Een meer holistische benadering is te vinden in Oregons Multnomah County, waar de stad Portland deel van uitmaakt. Het district voert een zorginitiatief uit met de naam Preschool for All, waarbij een belasting op de hoogste inkomens zal worden gebruikt om universeel voorschools onderwijs voor drie- en vierjarigen te betalen. Ook zullen de lonen voor zorgverleners worden verhoogd in een poging het grote verloop in de sector terug te dringen en de kwaliteit van de zorg te bevorderen.

Als onderdeel van het post-pandemische herstel heeft de Argentijnse regering een mandaat om de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen aan te pakken door middel van een nieuw model voor het begrotingsbeleid. De inspanningen van dit land om rekening te houden met de rol van de zorg in de totale economie zouden een baken moeten zijn voor de rest van de wereld. Zoals het oude adagium luidt: wat gemeten wordt, wordt beheerd. Manieren bedenken om de arbeid van onbetaalde zorgwerkers op te nemen in economische indicatoren, modellen en beleid is essentieel voor het aanpakken van een zich ontwikkelende crisis die, zoals de pandemie duidelijk heeft gemaakt, niet alleen vrouwen treft, maar de samenleving als geheel.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/JCnTRV9nl