stiglitz277_TERADAT SANTIVIVUT_getty images_graph Teradat Santivivut/Getty Images

Hoe de dreigende staatsschuldencrisis voorkomen kan worden

NEW YORK – Terwijl de COVID-19-pandemie voortraast, zullen ruim honderd lage- en middeninkomenslanden dit jaar gezamenlijk nog altijd $130 mrd aan schuldenaflossingen moeten betalen – ongeveer de helft waarvan aan particuliere crediteuren. Nu veel economische activiteiten zijn opgeschort en de begrotingsinkomsten zich in een vrije val bevinden, zullen veel landen in gebreke blijven. Andere landen zullen hun schaarse middelen bijeen moeten schrapen om hun crediteuren te kunnen betalen, en vervolgens noodgedwongen moeten bezuinigen op broodnodige uitgaven aan de gezondheidszorg en sociale voorzieningen. Wéér andere landen zullen hun toevlucht moeten nemen tot extra leningen, waarmee ze louter uitstel van executie bewerkstelligen, hetgeen nu schijnbaar makkelijker is door de liquiditeitsstroom van de centrale banken in de hele wereld.s

Van het verloren decennium van Latijns-Amerika in de jaren tachtig tot de recentere Griekse schuldencrisis zijn er genoeg pijnlijke herinneringen aan wat er gebeurt als landen hun schulden niet kunnen betalen. Een mondiale schuldencrisis vandaag de dag zal miljoenen mensen de werkloosheid in drijven, en de instabiliteit en het geweld in de hele wereld bevorderen. Velen zullen werk zoeken in het buitenland, waardoor de grenscontroles en de immigratiesystemen in Europa en Noord-Amerika mogelijk opnieuw overweldigd zullen worden. Nóg een kostbare migratiecrisis zal de aandacht afwenden van de dringende noodzaak om de klimaatverandering aan te pakken. Dergelijke humanitaire noodtoestanden zullen de nieuwe norm worden.

Dit nachtmerriescenario kan worden vermeden als we nu in actie komen. De oorzaken van de dreigende schuldencrisis van vandaag zijn makkelijk te begrijpen. Als gevolg van de kwantitatieve versoepeling zijn de staatsschulden (grotendeels in de vorm van staatsobligaties) van lage- en middeninkomenslanden sinds de mondiale financiële crisis van 2008 ruimschoots verdrievoudigd. Staatsobligaties zijn riskanter dan de ʻofficiëleʼ schulden van multilaterale instellingen en hulpagentschappen van de ontwikkelde landen, omdat crediteuren ze zonder pardon kunnen dumpen, waardoor een scherpe afwaardering van de munt en andere verreikende economische ontwrichtingen kunnen worden veroorzaakt.

https://prosyn.org/ExHPVlXnl