shoukry2_BOBB MURIITHIAFP via Getty Images_drought BOBB MURIITHI/AFP via Getty Images

Het klimaatschadefonds komt eraan

CAIRO – De conferentie van de Verenigde Naties over klimaatverandering (COP27) in Sharm El-Sheikh, Egypte, werd in november jongstleden op een historisch hoogtepunt afgesloten met het op het laatste moment bereikte akkoord over de oprichting van een ‘schadefonds.’ Het besluit om financiële steun te verlenen aan kwetsbare landen die de ergste gevolgen van de opwarming van de aarde ondervinden, was een opmerkelijke prestatie die wereldwijd weerklank heeft gevonden. Maar nu we van de oprichting van het fonds naar de implementatie ervan gaan, blijven er belangrijke vragen over.

Wat is een realistisch financieringsdoel? Wie zal financiële steun ontvangen? Welke instanties hebben het laatste woord over het fonds?

Nu we halverwege COP27 en COP28 in Dubai zijn, moet de internationale gemeenschap deze cruciale vragen aanpakken in de geest van constructief multilateralisme die de besprekingen in Sharm El-Sheikh bezielde. Regeringen, activisten en betrokken burgers konden het eens worden over dit kernpunt van klimaatrechtvaardigheid en wij moeten nu eenzelfde mate van samenwerking aan de dag leggen om er een succes van te maken.

In maart heeft het COP27-voorzitterschap in Luxor, Egypte, de eerste vergadering van het Transitional Committee gehouden om een begin te maken met de operationalisering van het fonds. De samenstelling van het Committee zorgde voor een verscheidenheid aan stemmen, en complexe vraagstukken werden besproken in een constructieve geest van samenwerking.

De driedaagse bijeenkomst werd afgesloten met de goedkeuring van een werkplan met inhoudelijke en procedurele mijlpalen om ruim voor COP28 met uitvoerbare aanbevelingen te komen. Bovendien wordt in het plan uiteengezet hoe het Committee zich bij elke bijeenkomst zal concentreren op alle elementen van de haar opgedragen aanbevelingen, waarbij geleidelijk naar een consensus wordt toegewerkt.

Het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering definieert schade als de schade die wordt veroorzaakt door de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Oplossingen om dergelijke schade aan kwetsbare gemeenschappen wereldwijd uit te stellen, te beperken of te voorkomen, moeten ook door de mens worden bewerkstelligd. Het is onze collectieve verantwoordelijkheid om een doeltreffend beleid te voeren teneinde de opwarming van de aarde tegen te gaan, het leed te verzachten en financiële steun te verlenen aan mensen wier leven is ontwricht door de stijgende temperaturen.

Subscribe to PS Digital
PS_Digital_1333x1000_Intro-Offer1

Subscribe to PS Digital

Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.

Subscribe Now

De vergaderingen van het Transitional Committee zijn precies met dat doel opgezet: het bespreken van doeltreffende methoden en modaliteiten om het concept van het schadefonds in een tastbare realiteit om te zetten en tegelijkertijd de hiaten in het bestaande klimaatfinancieringssysteem vast te stellen. Verzoeken en eisen worden momenteel geanalyseerd en overwogen voordat de laatste hand wordt gelegd aan de mechanismen om een goede implementatie te waarborgen.

Het fonds wordt gesteund door een breed scala van regeringen, maatschappelijke organisaties en belanghebbenden uit de particuliere sector, en is bedoeld om rekening te houden met de gevolgen van de klimaatverandering voor ontwikkelingslanden op de korte, middellange en lange termijn. Het zal financiële en technologische middelen ter beschikking stellen om te reageren op schade veroorzaakt door zowel onmiddellijke als trage gebeurtenissen. Dat kan gaan om systemen voor vroegtijdige waarschuwing, vermindering van rampenrisico’s of herstel van ecosystemen.

Als architect van het fonds is Egypte vastbesloten de doeltreffendheid, transparantie en toegankelijkheid ervan te waarborgen. Wij zijn ervan overtuigd dat alle belanghebbenden volledig moeten samenwerken om de doelstellingen te bereiken en een belangrijke verandering teweeg te brengen in de gemeenschappen die het hardst door de opwarming van de aarde worden getroffen. De last van de klimaatverandering is ongelijk verdeeld, en wij hebben de kans om een veel eerlijker en stabiliteitsbevorderend evenwicht tot stand te brengen.

Het schadefonds is een belangrijke stap voorwaarts, maar het is niet genoeg. We moeten onvermoeibaar blijven werken aan de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen – de hoofdoorzaak van de klimaatverandering. Dit kan worden bereikt door de overgang naar schone energie te versnellen, en gemeenschappen in staat te stellen hun middelen van bestaan aan te passen en zich te houden aan wetenschappelijke aanbevelingen overeenkomstig internationaal overeengekomen beginselen.

Tegelijkertijd is er dringend behoefte aan een werkend schadefonds dat de tijdens COP27 gedane beloften nakomt. Oost-Afrika en de Sahel hebben momenteel te kampen met ernstige droogte als gevolg van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering, wat heeft geleid tot weinig regen en een verhoogde evapotranspiratie van planten en bodem. Veel mensen in de getroffen landen worden geplaagd door voedselonzekerheid, en zijn ontheemd of zien zich gedwongen te migreren. Dit onderstreept de ontwrichtende effecten van de opwarming van de aarde en het steeds beperktere vermogen van zowel de natuur als de mensheid om zich daaraan aan te passen.

Het pas opgerichte fonds zal een topprioriteit blijven in de klimaatdiscussies, en het is van cruciaal belang dat we COP28 ingaan met een duidelijke strategie voor de effectieve implementatie ervan. We moeten de taak met vereende krachten aanpakken – alleen door samen te werken en de details goed te regelen kunnen we de enorme ongelijkheden van de crisis aanpakken. Maar gezien het belang van de taak die voor ons ligt, vertrouw ik erop dat we zullen slagen.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/S3PbF5gnl