BERLIJN – Nu Donald Trump tot president van de Verenigde Staten is verkozen, is het einde van wat tot nu toe het “Westen” werd genoemd nagenoeg zeker geworden. Die term beschreef een transatlantische wereld, die uit de twee wereldoorlogen van de twintigste eeuw was voortgekomen, de internationale orde tijdens de vier decennia durende Koude Oorlog opnieuw heeft gedefinieerd, en de aarde heeft gedomineerd – tot nu toe.
Het Westen mag niet worden verward met de “Occident”. Hoewel de cultuur, de normen en de voornaamste religie van het Westen occidentaal van oorsprong zijn, is het Westen in de loop der tijd in iets anders geëvolueerd. Het fundamentele karakter van de Occident werd in de loop der eeuwen gevormd door de mediterrane regio (hoewel delen van Europa ten noorden van de Alpen belangrijke bijdragen hebben geleverd aan de ontwikkeling ervan). Het Westen is daarentegen transatlantisch en een kind van de twintigste eeuw.
Toen de Eerste Wereldoorlog begon, was dat een Europees conflict tussen de Centrale Mogendheden en de Entente van Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland. Het werd pas een echte wereldoorlog in 1917, toen de VS zich ermee gingen bemoeien. Dat was het moment waarop wat we nu het Westen noemen vorm begon te krijgen.
Er kan worden gezegd dat het Westen tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn geboortecertificaat heeft ontvangen. In augustus 1941, nadat Nazi-Duitsland de Sovjet-Unie was binnengevallen, ontmoetten de Britse premier Winston Churchill en de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt elkaar op een oorlogsschip voor de kust van Newfoundland om het Atlantisch Handvest te ondertekenen. Deze overeenkomst zou zich later tot de NAVO ontwikkelen, die vier decennia lang een bondgenootschap mogelijk heeft gemaakt van onafhankelijke democratieën met gedeelde waarden en markteconomieën, om de dreiging van de Sovjet-Unie te weerstaan – en die Europa tot de dag van vandaag heeft beschermd.
In meer fundamentele zin werd het Westen gegrondvest op een Amerikaanse belofte om zijn bondgenoten te zullen verdedigen. De westerse orde kan niet bestaan zonder dat de VS deze cruciale rol spelen, die nu misschien onder Trump zal worden opgegeven. Als gevolg daarvan staat de toekomst van het Westen zelf nu op het spel.
Niemand kan zeker weten wat de verkiezing van Trump zal betekenen voor de Amerikaanse democratie, of wat hij zal doen als zijn ambtstermijn ingaat. Maar we kunnen wél alvast twee redelijke veronderstellingen maken. In de eerste plaats zal zijn presidentschap zeer ontwrichtend zijn voor het Amerikaanse binnenlandse en buitenlandse beleid. Trump heeft de verkiezingen gewonnen door vrijwel iedere ongeschreven regel van de Amerikaanse politiek aan zijn laars te lappen. Hij heeft niet alleen Hillary Clinton verslagen, maar ook het establishment van de Republikeinse Partij. Er zijn weinig redenen om te denken dat hij deze winnende strategie na 20 januari snel zal opgeven.
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
We kunnen er zonder meer van uitgaan dat Trump stevig zal vasthouden aan zijn belofte om “Amerika weer groot te maken”; dit zal de grondslag van zijn presidentschap zijn, wat er ook gebeurt. De vroegere president Ronald Reagan heeft dit ook beloofd, maar hij deed dat toen de VS, die destijds nog verwikkeld waren in de Koude Oorlog, zich een imperiale aanpak konden veroorloven. Reagan streefde op zo'n massieve schaal herbewapening na dat dit uiteindelijk tot de ineenstorting van de Sovjet-Unie heeft geleid; en hij heeft de weg vrijgemaakt voor de bloei van de Amerikaanse economie in de jaren negentig, door een enorme verhoging van de staatsschuld.
Trump ontbeert de luxe van een imperiale aanpak. Integendeel, hij heeft tijdens zijn campagne veel kritiek geuit op de zinloze oorlogen die de VS in het Midden-Oosten hebben gevoerd; en zijn aanhangers willen niets liever dan dat de VS hun mondiale leiderschapsrol opgeven en zich uit de wereld terugtrekken. Een Amerika dat zich in de richting beweegt van isolationistisch nationalisme zal veruit het machtigste land ter wereld blijven, maar niet langer de veiligheid van de westerse landen willen waarborgen of een internationale orde willen verdedigen die is gebaseerd op vrijhandel en mondialisering.
De enige resterende vragen zijn nu hoe snel het Amerikaanse beleid zal veranderen, en hoe radicaal die veranderingen zullen zijn. Trump heeft al beloofd het uit twaalf landen bestaande Trans-Pacific Partnership te zullen schrappen – een besluit dat neerkomt op een cadeau voor China, of hij dat nu beseft of niet. Hij zou China ook nog op een andere manier terwille kunnen zijn door de Amerikaanse betrokkenheid in de Zuid-Chinese Zee terug te brengen. China zou al spoedig de nieuwe hoeder van de mondiale vrijhandel kunnen worden, evenals de nieuwe wereldleider in de strijd tegen de klimaatverandering.
Met betrekking tot de oorlog in Syrië kan Trump dat verwoeste land eenvoudigweg aan de Russische president en Iran laten. Praktisch gesproken zou dit het machtsevenwicht in het Midden-Oosten op zijn kop zetten, met ernstige gevolgen tot ver buiten de regio; moreel gesproken zou het een wreed verraad zijn van de Syrische oppositie, en een grote overwinning betekenen voor de Syrische president Bashar al-Assad.
En als Trump Poetin in het Midden-Oosten zijn zin geeft, vraag je je af wat hij gaat doen met betrekking tot Oekraïne, Oost-Europa en de Kaukasus. Mogen we een tweede conferentie van Jalta verwachten, waarop de nieuwe de facto-invloedssfeer van Poetin erkend wordt?
De nieuwe koers die Trump voor de VS zal uitstippelen is al zichtbaar; we weten alleen niet hoe snel het allemaal zal gaan. Veel zal afhangen van de oppositie (van zowel Democraten als Republikeinen) in het Amerikaanse Congres, en van het verzet van de meerderheid van de Amerikanen die niet op hem heeft gestemd.
Maar we mogen geen illusies koesteren: Europa is veel te zwak en te verdeeld om strategisch de plek van de VS te kunnen innemen; en zonder Amerikaans leiderschap kan het Westen niet overleven. De westerse wereld zoals bijna iedereen die vandaag de dag leeft die heeft gekend, zal vrijwel zeker voor onze ogen ten onder gaan.
Wat zal er daarna komen? We kunnen er zeker van zijn dat China zich erop voorbereidt in de voetsporen van de VS te treden. En in Europa zijn de crypten van het nationalisme opnieuw geopend; mettertijd zullen die weer hun demonen op het continent en de wereld loslaten.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
For the past decade, Indian Prime Minister Narendra Modi has been eroding civil liberties and minority rights, curtailing dissent, undermining democratic institutions, and building a cult of personality. The ongoing national election must be understood in this context.
explains how Prime Minister Narendra Modi has eroded democratic safeguards and stacked the deck in his favor.
BERLIJN – Nu Donald Trump tot president van de Verenigde Staten is verkozen, is het einde van wat tot nu toe het “Westen” werd genoemd nagenoeg zeker geworden. Die term beschreef een transatlantische wereld, die uit de twee wereldoorlogen van de twintigste eeuw was voortgekomen, de internationale orde tijdens de vier decennia durende Koude Oorlog opnieuw heeft gedefinieerd, en de aarde heeft gedomineerd – tot nu toe.
Het Westen mag niet worden verward met de “Occident”. Hoewel de cultuur, de normen en de voornaamste religie van het Westen occidentaal van oorsprong zijn, is het Westen in de loop der tijd in iets anders geëvolueerd. Het fundamentele karakter van de Occident werd in de loop der eeuwen gevormd door de mediterrane regio (hoewel delen van Europa ten noorden van de Alpen belangrijke bijdragen hebben geleverd aan de ontwikkeling ervan). Het Westen is daarentegen transatlantisch en een kind van de twintigste eeuw.
Toen de Eerste Wereldoorlog begon, was dat een Europees conflict tussen de Centrale Mogendheden en de Entente van Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland. Het werd pas een echte wereldoorlog in 1917, toen de VS zich ermee gingen bemoeien. Dat was het moment waarop wat we nu het Westen noemen vorm begon te krijgen.
Er kan worden gezegd dat het Westen tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn geboortecertificaat heeft ontvangen. In augustus 1941, nadat Nazi-Duitsland de Sovjet-Unie was binnengevallen, ontmoetten de Britse premier Winston Churchill en de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt elkaar op een oorlogsschip voor de kust van Newfoundland om het Atlantisch Handvest te ondertekenen. Deze overeenkomst zou zich later tot de NAVO ontwikkelen, die vier decennia lang een bondgenootschap mogelijk heeft gemaakt van onafhankelijke democratieën met gedeelde waarden en markteconomieën, om de dreiging van de Sovjet-Unie te weerstaan – en die Europa tot de dag van vandaag heeft beschermd.
In meer fundamentele zin werd het Westen gegrondvest op een Amerikaanse belofte om zijn bondgenoten te zullen verdedigen. De westerse orde kan niet bestaan zonder dat de VS deze cruciale rol spelen, die nu misschien onder Trump zal worden opgegeven. Als gevolg daarvan staat de toekomst van het Westen zelf nu op het spel.
Niemand kan zeker weten wat de verkiezing van Trump zal betekenen voor de Amerikaanse democratie, of wat hij zal doen als zijn ambtstermijn ingaat. Maar we kunnen wél alvast twee redelijke veronderstellingen maken. In de eerste plaats zal zijn presidentschap zeer ontwrichtend zijn voor het Amerikaanse binnenlandse en buitenlandse beleid. Trump heeft de verkiezingen gewonnen door vrijwel iedere ongeschreven regel van de Amerikaanse politiek aan zijn laars te lappen. Hij heeft niet alleen Hillary Clinton verslagen, maar ook het establishment van de Republikeinse Partij. Er zijn weinig redenen om te denken dat hij deze winnende strategie na 20 januari snel zal opgeven.
Subscribe to PS Digital
Access every new PS commentary, our entire On Point suite of subscriber-exclusive content – including Longer Reads, Insider Interviews, Big Picture/Big Question, and Say More – and the full PS archive.
Subscribe Now
We kunnen er zonder meer van uitgaan dat Trump stevig zal vasthouden aan zijn belofte om “Amerika weer groot te maken”; dit zal de grondslag van zijn presidentschap zijn, wat er ook gebeurt. De vroegere president Ronald Reagan heeft dit ook beloofd, maar hij deed dat toen de VS, die destijds nog verwikkeld waren in de Koude Oorlog, zich een imperiale aanpak konden veroorloven. Reagan streefde op zo'n massieve schaal herbewapening na dat dit uiteindelijk tot de ineenstorting van de Sovjet-Unie heeft geleid; en hij heeft de weg vrijgemaakt voor de bloei van de Amerikaanse economie in de jaren negentig, door een enorme verhoging van de staatsschuld.
Trump ontbeert de luxe van een imperiale aanpak. Integendeel, hij heeft tijdens zijn campagne veel kritiek geuit op de zinloze oorlogen die de VS in het Midden-Oosten hebben gevoerd; en zijn aanhangers willen niets liever dan dat de VS hun mondiale leiderschapsrol opgeven en zich uit de wereld terugtrekken. Een Amerika dat zich in de richting beweegt van isolationistisch nationalisme zal veruit het machtigste land ter wereld blijven, maar niet langer de veiligheid van de westerse landen willen waarborgen of een internationale orde willen verdedigen die is gebaseerd op vrijhandel en mondialisering.
De enige resterende vragen zijn nu hoe snel het Amerikaanse beleid zal veranderen, en hoe radicaal die veranderingen zullen zijn. Trump heeft al beloofd het uit twaalf landen bestaande Trans-Pacific Partnership te zullen schrappen – een besluit dat neerkomt op een cadeau voor China, of hij dat nu beseft of niet. Hij zou China ook nog op een andere manier terwille kunnen zijn door de Amerikaanse betrokkenheid in de Zuid-Chinese Zee terug te brengen. China zou al spoedig de nieuwe hoeder van de mondiale vrijhandel kunnen worden, evenals de nieuwe wereldleider in de strijd tegen de klimaatverandering.
Met betrekking tot de oorlog in Syrië kan Trump dat verwoeste land eenvoudigweg aan de Russische president en Iran laten. Praktisch gesproken zou dit het machtsevenwicht in het Midden-Oosten op zijn kop zetten, met ernstige gevolgen tot ver buiten de regio; moreel gesproken zou het een wreed verraad zijn van de Syrische oppositie, en een grote overwinning betekenen voor de Syrische president Bashar al-Assad.
En als Trump Poetin in het Midden-Oosten zijn zin geeft, vraag je je af wat hij gaat doen met betrekking tot Oekraïne, Oost-Europa en de Kaukasus. Mogen we een tweede conferentie van Jalta verwachten, waarop de nieuwe de facto-invloedssfeer van Poetin erkend wordt?
De nieuwe koers die Trump voor de VS zal uitstippelen is al zichtbaar; we weten alleen niet hoe snel het allemaal zal gaan. Veel zal afhangen van de oppositie (van zowel Democraten als Republikeinen) in het Amerikaanse Congres, en van het verzet van de meerderheid van de Amerikanen die niet op hem heeft gestemd.
Maar we mogen geen illusies koesteren: Europa is veel te zwak en te verdeeld om strategisch de plek van de VS te kunnen innemen; en zonder Amerikaans leiderschap kan het Westen niet overleven. De westerse wereld zoals bijna iedereen die vandaag de dag leeft die heeft gekend, zal vrijwel zeker voor onze ogen ten onder gaan.
Wat zal er daarna komen? We kunnen er zeker van zijn dat China zich erop voorbereidt in de voetsporen van de VS te treden. En in Europa zijn de crypten van het nationalisme opnieuw geopend; mettertijd zullen die weer hun demonen op het continent en de wereld loslaten.
Vertaling: Menno Grootveld