SOFIA – In de dystopische roman Metropole van Ferenc Karinthy uit 1970 arriveert een getalenteerde Hongaarse linguïst op het vliegveld in Boedapest maar gaat dan door de verkeerde gate, komt in het verkeerde vliegtuig terecht, en landt in een stad waar niemand hem verstaat ondanks het feit dat hij een indrukwekkend scala aan talen spreekt. Vandaag de dag zou deze ongelukkige protagonist wellicht echo's van zijn verhaal herkennen in Centraal-Europa, dat tot een van de politiek meest verwarrende onderdelen van het continent is verworden.
Alhoewel talloze opiniepeilingen aangeven dat een overweldigende meerderheid van de Polen, Hongaren, Tsjechen, en Slowaken democratie en de rechtsstaat onderschrijven is de regio niet teruggekeerd van de antiliberale richting die eerder dit decennium werd ingeslagen. In 2015 kon Adam Michnik, Pools anticommunistisch dissident en hoofdredacteur van de liberale krant Gazeta Wyborcza, nog van de overwinning in de parlementsverkiezingen door de Wet en Rechtvaardigheid Partij (PiS) zeggen dat 'een mooie vrouw soms haar verstand verliest en naar bed gaat met een klootzak.' Maar het nieuwe succes van de PiS in de verkiezingen van oktober 2019 suggereert dat de vrouw misschien wel heeft besloten om met hem te trouwen.
Waarom steunen kiezers die routineus hun engagement aan democratie uitdragen ook politieke leiders die deze ondergraven? En waarom brengen de pogingen van de liberalen om zichzelf te positioneren als hoeders van de democratie ze geen electoraal succes? Dit zijn precies de vragen die Milan Svolik, hoogleraar Politicologie aan Yale, stelde in het Journal of Democracy van juli 2019.
Svolik's antwoord is simpel: politieke polarisatie 'ondermijnt het vermogen van het publiek om de antiliberale inclinatie van verkozen politici in te dammen.' Wanneer de kiezer een keuze heeft tussen stemmen voor de partij die hij steunt ook al weet hij dat de leiders democratische principes hebben geschonden of overgaan naar een partij waar deze een hekel heeft om de democratie te redden zullen de meesten hun partijinstinct laten prevaleren boven hun engagement aan de democratie.
Zoals Svolik het stelt: 'stemmers zijn terughoudend om politici te straffen voor het niet in acht nemen van democratische principes wanneer dit betekent dat er afstand genomen moet worden van hun favoriete partij of beleid.' Voor veel kiezers in deze politiek gepolariseerde tijden is de grootste dreiging voor de democratie dat hun minst geliefde partij de verkiezingen wint.
Politieke polarisatie in Centraal-Europa en elders heeft ertoe geleid dat ideaal van een 'republiek van burgers' is verschoven naar dat van een 'republiek van fans'. Waar de liberale burger het als een teken van hogere loyaliteit ziet om de fouten van de eigen partij te benoemen en te verbeteren is de loyaliteit van fans overijverig, onnadenkend, en rotsvast. De aanmoedigingen van betoverde fans die hun kritische vermogens hebben uitgeschakeld weerspiegelen en versterken hun gevoel van saamhorigheid, wat cruciaal is in het populistische begrip van de politiek als spel van loyaliteit.
At a time of escalating global turmoil, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided.
Subscribe to Digital or Digital Plus now to secure your discount.
Subscribe Now
In deze politieke wereld heeft het adagium van Ronald Reagan 'vertrouw maar verifieer' plaatsgemaakt voor luidruchtige verering: aanschouw en bewonder. Zij die weigeren te applaudisseren zijn verraders. Elke constatering neemt de vorm van een verklaring van saamhorigheid aan. Elke electorale nederlaag is oneerlijk (of een samenzwering) en elke kritiek op de eigen partij is verraad. Zelfs wanneer ze aan de macht zijn geven populisten er de voorkeur aan om zichzelf neer te zetten als een vervolgde minderheid. Hun doel is om als de underdog gezien te worden die het recht heeft om te opereren als een voor het volk herkenbare schelmse schurk.
In een republiek van fans kunnen alleen gematigde stemmers die zich niet sterk identificeren met welke partij dan ook nog democratische principes boven partijloyaliteit stellen. Maar het politieke midden is uit de mode in het huidige hogelijk gepolariseerde politieke milieu, waar de afwijzing van de andere partij bepaalt hoe mensen stemmen, met wie ze omgaan, en hoe ze de wereld bekijken. In het Centraal-Europa van nu zijn dit soort stemmers daarom nauwelijks te vinden. Om een memorabele zin van Jim Hightower, voormalig Texaans minister van Landbouw, op de regio toe te passen: 'Er is op het midden van de weg niets anders te vinden dan een witte streep en dode armadillo's'.
Verketterd door zowel populisten als anti-populisten zoeken veel gematigde kiezers hun heil elders. Dankzij de open grenzen van de Europese Unie is het voor ontevreden Centraal-Europeanen die meer democratie willen vaak makkelijker om hun woonland te wisselen dan hun eigen regering.
Het onderzoek van Svolik benoemt het kritieke probleem van liberale oppositiepartijen in het door populisten geregeerde Centraal-Europa. Zoals de recente gemeenteraadsverkiezingen in Hongarije en de Poolse parlementsverkiezingen aantonen doen liberalen het goed in grote stedelijke centra en onder jonge en beter opgeleide kiezers, maar verliezen ze zwaar in kleine steden en landelijke gebieden. Bovendien zijn deze duidelijke stempatronen en xenofobische attitudes minder het resultaat van economische factoren dan van ongunstige demografische trends zoals hoge immigratiecijfers, een snel vergrijzende bevolking, en een surplus aan mannen in de huwbare leeftijd.
Studies van politieke trends in de Verenigde Staten onderstrepen overeenkomstig het cruciale belang van de 'scheiding der bevolkingsdichtheid'. De steun voor president van de VS Donald Trump is het grootst in minder dichtbevolkte gebieden waarin witte, in Amerika geboren inwoners een grote meerderheid vormen. Deze kiezers zijn over het algemeen sociaal conservatiever, niet voor diversiteit, zijn relatief afkerig om te verhuizen, en hebben geen hoger onderwijs.
Het werk van Svolik suggereert ook dat de Centraal-Europese liberalen gedoemd zijn te falen als ze proberen hun hand uit te steken naar cultureel vervreemde keizers door aan democratische principes te appelleren. Het is zelfs een feit dat wanneer liberalen zich proberen te identificeren met democratie en populistische partijen definiëren als vijanden ze zelf bijdragen aan de atmosfeer van confrontatie die het antiliberale narratief van vrienden-versus-vijanden voedt.
Door verdediging van de democratie tot hun voornaamste politieke boodschap te maken zouden Centraal-Europese liberalen de oppositiekrachten kunnen weten te unificeren, zoals onlangs in Hongarije gebeurde. Maar ze zullen er niet in slagen de supporters van populistische partijen te bereiken. De kiezers die buiten de grote steden wonen verwachten namelijk van de liberalen dat ze niet alleen de democratie maar ook hún belangen verdedigen.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
On December 19, Indian historian Ramachandra Guha was arrested while peacefully demonstrating against India’s Citizenship Amendment Act, which openly discriminates against Muslims in its treatment of immigrants from neighboring countries.
In this commentary for Project Syndicate’s special year-end magazine, Guha reflects on the erosion of India’s democratic institutions under Prime Minister Narendra Modi’s government. Subscribe today to receive The Year Ahead, 2020.
laments the country's transformation into a Hindu-nationalist state under Prime Minister Narendra Modi.
SOFIA – In de dystopische roman Metropole van Ferenc Karinthy uit 1970 arriveert een getalenteerde Hongaarse linguïst op het vliegveld in Boedapest maar gaat dan door de verkeerde gate, komt in het verkeerde vliegtuig terecht, en landt in een stad waar niemand hem verstaat ondanks het feit dat hij een indrukwekkend scala aan talen spreekt. Vandaag de dag zou deze ongelukkige protagonist wellicht echo's van zijn verhaal herkennen in Centraal-Europa, dat tot een van de politiek meest verwarrende onderdelen van het continent is verworden.
Alhoewel talloze opiniepeilingen aangeven dat een overweldigende meerderheid van de Polen, Hongaren, Tsjechen, en Slowaken democratie en de rechtsstaat onderschrijven is de regio niet teruggekeerd van de antiliberale richting die eerder dit decennium werd ingeslagen. In 2015 kon Adam Michnik, Pools anticommunistisch dissident en hoofdredacteur van de liberale krant Gazeta Wyborcza, nog van de overwinning in de parlementsverkiezingen door de Wet en Rechtvaardigheid Partij (PiS) zeggen dat 'een mooie vrouw soms haar verstand verliest en naar bed gaat met een klootzak.' Maar het nieuwe succes van de PiS in de verkiezingen van oktober 2019 suggereert dat de vrouw misschien wel heeft besloten om met hem te trouwen.
Waarom steunen kiezers die routineus hun engagement aan democratie uitdragen ook politieke leiders die deze ondergraven? En waarom brengen de pogingen van de liberalen om zichzelf te positioneren als hoeders van de democratie ze geen electoraal succes? Dit zijn precies de vragen die Milan Svolik, hoogleraar Politicologie aan Yale, stelde in het Journal of Democracy van juli 2019.
Svolik's antwoord is simpel: politieke polarisatie 'ondermijnt het vermogen van het publiek om de antiliberale inclinatie van verkozen politici in te dammen.' Wanneer de kiezer een keuze heeft tussen stemmen voor de partij die hij steunt ook al weet hij dat de leiders democratische principes hebben geschonden of overgaan naar een partij waar deze een hekel heeft om de democratie te redden zullen de meesten hun partijinstinct laten prevaleren boven hun engagement aan de democratie.
Zoals Svolik het stelt: 'stemmers zijn terughoudend om politici te straffen voor het niet in acht nemen van democratische principes wanneer dit betekent dat er afstand genomen moet worden van hun favoriete partij of beleid.' Voor veel kiezers in deze politiek gepolariseerde tijden is de grootste dreiging voor de democratie dat hun minst geliefde partij de verkiezingen wint.
Politieke polarisatie in Centraal-Europa en elders heeft ertoe geleid dat ideaal van een 'republiek van burgers' is verschoven naar dat van een 'republiek van fans'. Waar de liberale burger het als een teken van hogere loyaliteit ziet om de fouten van de eigen partij te benoemen en te verbeteren is de loyaliteit van fans overijverig, onnadenkend, en rotsvast. De aanmoedigingen van betoverde fans die hun kritische vermogens hebben uitgeschakeld weerspiegelen en versterken hun gevoel van saamhorigheid, wat cruciaal is in het populistische begrip van de politiek als spel van loyaliteit.
Winter Sale: Save 40% on a new PS subscription
At a time of escalating global turmoil, there is an urgent need for incisive, informed analysis of the issues and questions driving the news – just what PS has always provided.
Subscribe to Digital or Digital Plus now to secure your discount.
Subscribe Now
In deze politieke wereld heeft het adagium van Ronald Reagan 'vertrouw maar verifieer' plaatsgemaakt voor luidruchtige verering: aanschouw en bewonder. Zij die weigeren te applaudisseren zijn verraders. Elke constatering neemt de vorm van een verklaring van saamhorigheid aan. Elke electorale nederlaag is oneerlijk (of een samenzwering) en elke kritiek op de eigen partij is verraad. Zelfs wanneer ze aan de macht zijn geven populisten er de voorkeur aan om zichzelf neer te zetten als een vervolgde minderheid. Hun doel is om als de underdog gezien te worden die het recht heeft om te opereren als een voor het volk herkenbare schelmse schurk.
In een republiek van fans kunnen alleen gematigde stemmers die zich niet sterk identificeren met welke partij dan ook nog democratische principes boven partijloyaliteit stellen. Maar het politieke midden is uit de mode in het huidige hogelijk gepolariseerde politieke milieu, waar de afwijzing van de andere partij bepaalt hoe mensen stemmen, met wie ze omgaan, en hoe ze de wereld bekijken. In het Centraal-Europa van nu zijn dit soort stemmers daarom nauwelijks te vinden. Om een memorabele zin van Jim Hightower, voormalig Texaans minister van Landbouw, op de regio toe te passen: 'Er is op het midden van de weg niets anders te vinden dan een witte streep en dode armadillo's'.
Verketterd door zowel populisten als anti-populisten zoeken veel gematigde kiezers hun heil elders. Dankzij de open grenzen van de Europese Unie is het voor ontevreden Centraal-Europeanen die meer democratie willen vaak makkelijker om hun woonland te wisselen dan hun eigen regering.
Het onderzoek van Svolik benoemt het kritieke probleem van liberale oppositiepartijen in het door populisten geregeerde Centraal-Europa. Zoals de recente gemeenteraadsverkiezingen in Hongarije en de Poolse parlementsverkiezingen aantonen doen liberalen het goed in grote stedelijke centra en onder jonge en beter opgeleide kiezers, maar verliezen ze zwaar in kleine steden en landelijke gebieden. Bovendien zijn deze duidelijke stempatronen en xenofobische attitudes minder het resultaat van economische factoren dan van ongunstige demografische trends zoals hoge immigratiecijfers, een snel vergrijzende bevolking, en een surplus aan mannen in de huwbare leeftijd.
Studies van politieke trends in de Verenigde Staten onderstrepen overeenkomstig het cruciale belang van de 'scheiding der bevolkingsdichtheid'. De steun voor president van de VS Donald Trump is het grootst in minder dichtbevolkte gebieden waarin witte, in Amerika geboren inwoners een grote meerderheid vormen. Deze kiezers zijn over het algemeen sociaal conservatiever, niet voor diversiteit, zijn relatief afkerig om te verhuizen, en hebben geen hoger onderwijs.
Het werk van Svolik suggereert ook dat de Centraal-Europese liberalen gedoemd zijn te falen als ze proberen hun hand uit te steken naar cultureel vervreemde keizers door aan democratische principes te appelleren. Het is zelfs een feit dat wanneer liberalen zich proberen te identificeren met democratie en populistische partijen definiëren als vijanden ze zelf bijdragen aan de atmosfeer van confrontatie die het antiliberale narratief van vrienden-versus-vijanden voedt.
Door verdediging van de democratie tot hun voornaamste politieke boodschap te maken zouden Centraal-Europese liberalen de oppositiekrachten kunnen weten te unificeren, zoals onlangs in Hongarije gebeurde. Maar ze zullen er niet in slagen de supporters van populistische partijen te bereiken. De kiezers die buiten de grote steden wonen verwachten namelijk van de liberalen dat ze niet alleen de democratie maar ook hún belangen verdedigen.
Vertaling Melle Trap