BERKELEY – De inflatie in de Verenigde Staten is lager dan een jaar geleden, en de aanzienlijke economische zwakte elders drijft andere centrale banken in de richting van renteverlagingen. Met weinig empirische basis om te geloven dat het Amerikaanse monetaire beleid niet restrictief is, blijf ik van mening dat de Federal Reserve (de Fed, het federale stelsel van Amerikaanse centrale banken) over achttien maanden zou willen dat ze in januari 2024 was begonnen met het verlagen van de rente.
Als ik gelijk heb, stevenen de VS niet af op een zachte landing, maar staan ze al op de landingsbaan, zij het met een monetair roer dat sterk richting krimp stuurt in plaats van in een neutrale positie. Toch blijven veel commentatoren en Fed-functionarissen geloven dat de rentetarieven op hun relatief hoge niveau moeten blijven, omdat ze gefixeerd zijn op de periode 1977-’79, toen een bijna gestabiliseerd inflatiecijfer uit de hand liep.
In die tijd was de voorspelling van de regering-Carter over het nominale bbp precies goed: de reële groei kwam twee procentpunten lager uit en de inflatie was twee procentpunten hoger. Maar toen kwamen de Iraanse Revolutie en de tweede grote olieprijspiek van het decennium, wat uiteindelijk leidde tot de ‘neoliberale wending,’ de Volcker-desinflatie (toen de Fed de rente verhoogde naar twintig procent) en het ‘verloren decennium’ van Latijns-Amerika. Voor degenen die bang zijn dat de geschiedenis zich zal herhalen, is het het risico waard om de rente te lang te hoog te houden.
Maar waarom zou je, zelfs als je een inflatiehavik bent, je dan de meeste zorgen maken over een te vroege renteverlaging? Is een herhaling van 1977-’82 echt het scenario dat je ’s nachts wakker moet houden? Nu Donald Trump terug wil keren in het Witte Huis, ligt er zeker een veel groter risico in het verschiet. Trump heeft onder meer beloofd om aanzienlijk hogere importtarieven op te leggen dan Biden heeft gedaan. En terwijl Biden ten minste rationele redenen heeft voor zijn handelsbeleid op het gebied van de nationale veiligheid en de industrie, zou Trump willekeurige, chaotische, door corruptie geteisterde interventies uitvoeren, die vrijwel zeker aanzienlijke inflatie tot gevolg zullen hebben.
Bovendien is Trump erop gebrand om Fed-voorzitter Jerome Powell met onbeproefde juridische middelen af te zetten, zodat hij ofwel een trouwe trawant kan installeren of op zijn minst een gevecht met het Congres kan uitlokken, waarin hij de indruk kan wekken dat hij het ‘establishment’ uitdaagt. Hij staat ook te popelen om socialemedia-menigten, zo niet echte opstandige terroristen, te mobiliseren tegen Fed-gouverneurs en bankpresidenten die weigeren om op zijn bevel de rente te verlagen.
Deze dreiging met politiek geweld is geen overdrijving, maar een bekend onderwerp in het Washington van vandaag. Zoals journalist McKay Coppins schrijft in zijn recente boek over Mitt Romney: ‘Een Republikeins Congreslid vertrouwde Romney toe dat hij voor impeachment van Trump wilde stemmen, maar dat niet deed uit angst voor de veiligheid van zijn gezin. Het Congreslid redeneerde dat Trump met of zonder hem door de Democraten in het Huis van Afgevaardigden zou worden aangeklaagd – waarom zou hij dan zijn vrouw en kinderen in gevaar brengen als dat de uitkomst toch niet zou veranderen?’
The newest issue of our magazine, PS Quarterly: Age of Extremes, is here. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, subscribe to PS Premium now.
Subscribe Now
Dit zou een MAGA-herhaling zijn van Andrew Jacksons Bank War in de jaren dertig van de negentiende eeuw, toen de president er uiteindelijk in slaagde om de Second Bank of the United States om zeep te helpen, met als argument dat deze louter ten goede kwam aan een rijke elite ten koste van het Amerikaanse volk. In feite leidde de Bank War uiteindelijk tot financiële ontwrichting, commerciële faillissementen en deflatie, waardoor een deel van de nationale rijkdom vernietigd werd en de rest verschoof van ondernemende debiteuren naar toch al rijke crediteuren.
Het is waar dat latere historici beweerden dat Jacksons strijd tegen de oligarchie van bankiers uit Philadelphia, geleid door Nicholas Biddle, de bestuursvoorzitter van de Second Bank, de voorbode was van Franklin D. Roosevelts strijd tegen de ‘economische royalisten,’ een eeuw later tijdens de New Deal. En toch is niets beter voor toch al rijke erfgenamen dan algemene deflatie. Mocht Trump terugkeren naar het Witte Huis en een Fed-oorlog beginnen, dan zou het effect economisch net zo schadelijk zijn als Jacksons Bank War. Maar net als de Bank War zou de poging waarschijnlijk populair zijn bij zijn achterban.
Is dit allemaal overdreven? Bill Dudley, de voormalige voorzitter van de Federal Reserve Bank van New York, bagatelliseerde onlangs het risico dat Trump zou vormen voor de activiteiten van de Fed, met het argument dat de volgende president slechts twee van de twaalf stemgerechtigde leden van het Federal Open Market Committee zal benoemen. Ik ben minder optimistisch. Fed-gouverneurs en bankpresidenten die geen zin hebben om vijfduizend dollar per dag aan beveiliging uit te geven, kunnen worden overgehaald ontslag te nemen. En hoewel de voorzitter van de Fed alleen ‘met redenen omkleed’ kan worden ontslagen (bijvoorbeeld wegens inefficiëntie, plichtsverzuim of een ambtsmisdrijf), heeft de conservatieve meerderheid in het Hooggerechtshof laten zien dat haar toewijding aan precedenten, oorspronkelijke bedoelingen of de letter van de wet niet serieus kan worden genomen.
Bovendien erkent Dudley zelf dat een nieuw presidentschap van Trump schadelijk genoeg zou zijn, ongeacht waar hij mee weg weet te komen:
‘De dollar is de reservevaluta van de wereld geworden en een stabiele opslagplaats van waarde, dankzij verstandig economisch beheer, een sterke rechtsstaat, diepe en liquide kapitaalmarkten en het vrije verkeer van kapitaal. Als pogingen om de Fed te controleren een bedreiging zouden vormen voor deze belangrijke eigenschappen, zou de dollar waarschijnlijk verzwakken, zouden de koersen op de aandelenmarkten dalen en zouden de risicopremies op Amerikaanse vastrentende activa stijgen, wat de economische gezondheid van het land zou schaden.’
Voorlopig doen Powell en het FOMC hun best om marginale aanpassingen te doen aan de rentetarieven en financiële voorwaarden, om de economie op haar zachte landingstraject te houden. De grootste bedreigingen voor de monetaire en economische stabiliteit op dit moment hebben niets te maken met wat ze tijdens hun volgende vergadering beslissen. Als inflatiehaviken serieus zijn over de prijsstabiliteit en de economische vooruitzichten op de lange termijn, zouden ze zich veel meer zorgen moeten maken over de terugkeer van het Trumpisme.
To have unlimited access to our content including in-depth commentaries, book reviews, exclusive interviews, PS OnPoint and PS The Big Picture, please subscribe
To address the public’s anger after four decades of neoliberalism, progressive and center-left economists are calling for innovation to create wealth “for the many” and to deal with climate change, while also reducing market concentration and power. Unfortunately, they are mistaken about where the real problem lies.
thinks a new economic-policy consensus among center-left economists largely misses the point.
Todd G. Buchholz
points out that not all the reasons for the US economy’s strong performance are positive, highlights the limits of antitrust enforcement, suggests that China is undermining both its own future growth and the world trading apparatus, and more.
Although the far right's latest electoral gains were not driven primarily by an opposition to climate policies, they will have deleterious effects on Europe's green transition over the next five years. The immediate lesson for climate campaigners is that they have a messaging problem.
explains how green campaigners can strengthen their message to appeal to ordinary voters.
BERKELEY – De inflatie in de Verenigde Staten is lager dan een jaar geleden, en de aanzienlijke economische zwakte elders drijft andere centrale banken in de richting van renteverlagingen. Met weinig empirische basis om te geloven dat het Amerikaanse monetaire beleid niet restrictief is, blijf ik van mening dat de Federal Reserve (de Fed, het federale stelsel van Amerikaanse centrale banken) over achttien maanden zou willen dat ze in januari 2024 was begonnen met het verlagen van de rente.
Als ik gelijk heb, stevenen de VS niet af op een zachte landing, maar staan ze al op de landingsbaan, zij het met een monetair roer dat sterk richting krimp stuurt in plaats van in een neutrale positie. Toch blijven veel commentatoren en Fed-functionarissen geloven dat de rentetarieven op hun relatief hoge niveau moeten blijven, omdat ze gefixeerd zijn op de periode 1977-’79, toen een bijna gestabiliseerd inflatiecijfer uit de hand liep.
In die tijd was de voorspelling van de regering-Carter over het nominale bbp precies goed: de reële groei kwam twee procentpunten lager uit en de inflatie was twee procentpunten hoger. Maar toen kwamen de Iraanse Revolutie en de tweede grote olieprijspiek van het decennium, wat uiteindelijk leidde tot de ‘neoliberale wending,’ de Volcker-desinflatie (toen de Fed de rente verhoogde naar twintig procent) en het ‘verloren decennium’ van Latijns-Amerika. Voor degenen die bang zijn dat de geschiedenis zich zal herhalen, is het het risico waard om de rente te lang te hoog te houden.
Maar waarom zou je, zelfs als je een inflatiehavik bent, je dan de meeste zorgen maken over een te vroege renteverlaging? Is een herhaling van 1977-’82 echt het scenario dat je ’s nachts wakker moet houden? Nu Donald Trump terug wil keren in het Witte Huis, ligt er zeker een veel groter risico in het verschiet. Trump heeft onder meer beloofd om aanzienlijk hogere importtarieven op te leggen dan Biden heeft gedaan. En terwijl Biden ten minste rationele redenen heeft voor zijn handelsbeleid op het gebied van de nationale veiligheid en de industrie, zou Trump willekeurige, chaotische, door corruptie geteisterde interventies uitvoeren, die vrijwel zeker aanzienlijke inflatie tot gevolg zullen hebben.
Bovendien is Trump erop gebrand om Fed-voorzitter Jerome Powell met onbeproefde juridische middelen af te zetten, zodat hij ofwel een trouwe trawant kan installeren of op zijn minst een gevecht met het Congres kan uitlokken, waarin hij de indruk kan wekken dat hij het ‘establishment’ uitdaagt. Hij staat ook te popelen om socialemedia-menigten, zo niet echte opstandige terroristen, te mobiliseren tegen Fed-gouverneurs en bankpresidenten die weigeren om op zijn bevel de rente te verlagen.
Deze dreiging met politiek geweld is geen overdrijving, maar een bekend onderwerp in het Washington van vandaag. Zoals journalist McKay Coppins schrijft in zijn recente boek over Mitt Romney: ‘Een Republikeins Congreslid vertrouwde Romney toe dat hij voor impeachment van Trump wilde stemmen, maar dat niet deed uit angst voor de veiligheid van zijn gezin. Het Congreslid redeneerde dat Trump met of zonder hem door de Democraten in het Huis van Afgevaardigden zou worden aangeklaagd – waarom zou hij dan zijn vrouw en kinderen in gevaar brengen als dat de uitkomst toch niet zou veranderen?’
Secure your copy of PS Quarterly: Age of Extremes
The newest issue of our magazine, PS Quarterly: Age of Extremes, is here. To gain digital access to all of the magazine’s content, and receive your print copy, subscribe to PS Premium now.
Subscribe Now
Dit zou een MAGA-herhaling zijn van Andrew Jacksons Bank War in de jaren dertig van de negentiende eeuw, toen de president er uiteindelijk in slaagde om de Second Bank of the United States om zeep te helpen, met als argument dat deze louter ten goede kwam aan een rijke elite ten koste van het Amerikaanse volk. In feite leidde de Bank War uiteindelijk tot financiële ontwrichting, commerciële faillissementen en deflatie, waardoor een deel van de nationale rijkdom vernietigd werd en de rest verschoof van ondernemende debiteuren naar toch al rijke crediteuren.
Het is waar dat latere historici beweerden dat Jacksons strijd tegen de oligarchie van bankiers uit Philadelphia, geleid door Nicholas Biddle, de bestuursvoorzitter van de Second Bank, de voorbode was van Franklin D. Roosevelts strijd tegen de ‘economische royalisten,’ een eeuw later tijdens de New Deal. En toch is niets beter voor toch al rijke erfgenamen dan algemene deflatie. Mocht Trump terugkeren naar het Witte Huis en een Fed-oorlog beginnen, dan zou het effect economisch net zo schadelijk zijn als Jacksons Bank War. Maar net als de Bank War zou de poging waarschijnlijk populair zijn bij zijn achterban.
Is dit allemaal overdreven? Bill Dudley, de voormalige voorzitter van de Federal Reserve Bank van New York, bagatelliseerde onlangs het risico dat Trump zou vormen voor de activiteiten van de Fed, met het argument dat de volgende president slechts twee van de twaalf stemgerechtigde leden van het Federal Open Market Committee zal benoemen. Ik ben minder optimistisch. Fed-gouverneurs en bankpresidenten die geen zin hebben om vijfduizend dollar per dag aan beveiliging uit te geven, kunnen worden overgehaald ontslag te nemen. En hoewel de voorzitter van de Fed alleen ‘met redenen omkleed’ kan worden ontslagen (bijvoorbeeld wegens inefficiëntie, plichtsverzuim of een ambtsmisdrijf), heeft de conservatieve meerderheid in het Hooggerechtshof laten zien dat haar toewijding aan precedenten, oorspronkelijke bedoelingen of de letter van de wet niet serieus kan worden genomen.
Bovendien erkent Dudley zelf dat een nieuw presidentschap van Trump schadelijk genoeg zou zijn, ongeacht waar hij mee weg weet te komen:
‘De dollar is de reservevaluta van de wereld geworden en een stabiele opslagplaats van waarde, dankzij verstandig economisch beheer, een sterke rechtsstaat, diepe en liquide kapitaalmarkten en het vrije verkeer van kapitaal. Als pogingen om de Fed te controleren een bedreiging zouden vormen voor deze belangrijke eigenschappen, zou de dollar waarschijnlijk verzwakken, zouden de koersen op de aandelenmarkten dalen en zouden de risicopremies op Amerikaanse vastrentende activa stijgen, wat de economische gezondheid van het land zou schaden.’
Voorlopig doen Powell en het FOMC hun best om marginale aanpassingen te doen aan de rentetarieven en financiële voorwaarden, om de economie op haar zachte landingstraject te houden. De grootste bedreigingen voor de monetaire en economische stabiliteit op dit moment hebben niets te maken met wat ze tijdens hun volgende vergadering beslissen. Als inflatiehaviken serieus zijn over de prijsstabiliteit en de economische vooruitzichten op de lange termijn, zouden ze zich veel meer zorgen moeten maken over de terugkeer van het Trumpisme.
Vertaling: Menno Grootveld