neier64_ALEXANDER NEMENOVAFP via Getty Images_putinbrezhnev Alexander Nemenov/AFP via Getty Images

Poetins Brezjnev-moment

NEW YORK – Eind vorige maand heeft een Russische rechtbank de ontbinding bevolen van de oudste mensenrechtenorganisatie van het land. De Moskou Helsinki Groep, die in 1976 werd opgericht, is het jongste slachtoffer geworden van een voortdurende regeringsaanval op het maatschappelijk middenveld die griezelig veel doet denken aan een soortgelijke inspanning van de voormalige Sovjetleider Leonid Brezjnev.

Brezjnev, die van 1964 tot 1982 aan de macht was, ondertekende de Helsinki-akkoorden van 1975 samen met de Verenigde Staten, Canada en het grootste deel van de Europese landen. De USSR onder Brezjnev en haar satellietstaten in Midden- en Oost-Europa wilden destijds graag een formele erkenning van hun grenzen, maar onderschatten de potentiële impact van de akkoorden. Daarom stemde zij er waarschijnlijk mee in om in de slotakte van de overeenkomst toezeggingen op te nemen inzake de eerbiediging van de mensenrechten, waaronder de vrijheid van informatie en van verkeer.

De Sovjet-Unie onthield zich van stemming toen de Verenigde Naties in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aannamen, dus haar toetreding tot de akkoorden van Helsinki was de eerste keer dat zij een dergelijke belofte deed. Toen een paar mensenrechtenactivisten in Moskou het nieuws vernamen, richtten zij de Moskou Helsinki Groep op om toe te zien op de naleving door de USSR van de zojuist ondertekende akkoorden. Hoewel de organisatie op dat moment slechts elf leden telde, beschouwde de regering van Brezjnev haar als een bedreiging en probeerde zij haar te ontbinden.

https://prosyn.org/LPcNjrinl