kortenhorst9_MANDEL NGANAFP via Getty Images_trumpdigscoalsignprotest Mandel Ngan/AFP via Getty Images

Het moment waarop Amerika achterop raakte

DENVER – Naarmate overheden over de hele wereld beleidsmaatregelen adopteren om de onmiddellijke gevolgen van COVID-19 aan te pakken, nemen ze beslissingen die tevens de concurrentiekracht van hun landen zullen bepalen voor de komende decennia. Als ze goed zijn ontworpen, kunnen stimulerings- en herstelpakketten landen en regioʼs in de positie brengen om de voordelen van de bedrijfstakken van de toekomst te oogsten.

De Europese Unie is al klaar om een sprong voorwaarts te maken met de European Green Deal. En China zal onvermijdelijk voortbouwen op zijn concurrentievoordeel van vóór de pandemie op het gebied van zonne-energie, elektrische voertuigen en accuʼs. De Verenigde Staten lopen daarentegen steeds meer het risico om achterop te raken.

De European Green Deal is het perfecte model voor het ontwerpen van stimulerings- en herstelpakketten om zowel onmiddellijk als op de langere termijn economisch voordeel te boeken. Op de korte termijn zullen de voorgestelde investeringen veel goed-betalende banen opleveren in de infrastructuur van de schone energie, door de financiering van de installatie van meer wind- en zonne-energiefaciliteiten, meer oplaadstations voor elektrische autoʼs, meer waterstoffabrieken en meer programmaʼs voor het energiezuinig maken van gebouwen.

Nog beter is dat al deze investeringen zullen resulteren in lagere energiekosten, veerkrachtiger energiesystemen en een gezondere bevolking – naast vele andere voordelen. De kosten van schone energie-technologieën zijn snel gedaald, na voorspelbare leercurves. In de loop der tijd zullen ze alleen maar goedkoper worden en sneller ingezet kunnen worden, op een grotere schaal.

Deze voordelen onderkennend hebben de Europese herstelprogrammaʼs al miljarden euroʼs gesluisd naar de bouw van zonneparken op het Iberisch schiereiland en buitengaatste windparken op de Noordzee. Europese ondernemingen als Vestas, Siemens Gamesa en andere bedrijven zullen al het werk doen. En deze uitgebreide bronnen van goedkope, duurzame elektriciteit zullen vervolgens worden gebruikt om de waterstofmoleculen te produceren die de zware industrie van de toekomst zullen aandrijven. Door €40 mrd te oormerken voor investeringen in de waterstofinfrastructuur stelt de European Green Deal zich ten doel te garanderen dat de scheepvaart, de staalproductie en andere bedrijfstakken op schone energie zullen kunnen draaien.

De EU heeft ook wederopbouwgelden gereserveerd voor de installatie van twee miljoen oplaadstations voor elektrische en op waterstof rijdende autoʼs, waardoor de vraag wordt aangejaagd naar elektrische autoʼs, die lokaal kunnen worden gebouwd door bedrijven als Volkswagen, Mercedes en Renault. Op deze en andere manieren zet Europa betekenisvolle stappen om China in te halen als het gaat om groene technologie.

Maar als China een stimulerings- en herstelpakket zou introduceren dat is gemodelleerd naar de European Green Deal, zou het land zijn concurrentievoordeel kunnen uitbouwen op het gebied van andere vormen van duurzame energie, elektrische mobiliteit en op waterstof draaiende industrie. Net als in Europa zullen de investeringen in groene infrastructuur op de korte termijn miljoenen goede banen opleveren, en op de langere termijn zorgen voor het verminderen of in de hand houden van de luchtverontreiniging en de uitstoot van broeikasgassen, ook als de Chinese economie flink blijft groeien. De schone lucht, stille straten en kristalheldere vergezichten die tijdens de pandemie een toevallig nevenproduct waren van de lockdown kunnen permanent worden gemaakt door schonere vormen van energie en transport.

In de VS daarentegen hebben beleidsmakers weinig nagedacht over de toekomst, ondanks het feit dat de federale overheid een paar noodzakelijke stappen heeft gezet om de ineenstorting van de economie op de korte termijn te verzachten. Dat is de reden dat veel van de vervuilende industrieën uit het verleden de reddende hand wordt toegestoken.

Tien jaar geleden luidde de conventionele wijsheid dat Amerika voorop zou gaan op de weg naar de energie van de toekomst, omdat het land bijna ʻenergie-onafhankelijkʼ was geworden, dankzij zijn enorme voorraden schalie-olie en -gas reserves, die via hydraulische fracking-technieken uit de bodem konden worden gehaald. Maar deze industrieën hebben nu te maken met een structurele neergang. De kostencurves zijn helder: fossiele brandstoffen kunnen niet concurreren met goedkopere, efficiëntere schone-energie-oplossingen. Op dezelfde wijze zullen elektrische autoʼs gestaag goedkoper en betrouwbaarder worden dan autoʼs die worden aangedreven door interne verbrandingsmotoren, net zoals groene waterstof de uitverkoren energie zal worden voor steeds meer koolstofarme zware industrieën.

Als ik kijk naar de pogingen van de regering van de Amerikaanse president Donald Trump om banen in de mijnbouw te redden, moet ik denken aan mijn eerste baantje na de middelbare school, toen ik in een fabriek voor typemachines werkte in het zuiden van Nederland. Stel je voor dat de Nederlandse regering om een of andere reden besloten zou hebben om die fabriek te redden, toen personal computers in de jaren tachtig en negentig op de markt kwamen. Dan zou zij in een museum hebben geïnvesteerd, en niet in een levensvatbare industrie.

Hoewel banen in de fossiele brandstoffensector verloren zullen gaan, zullen er veel meer banen worden geschapen in de productie van windturbines en accuʼs, de installatie van zonnepanelen, de bouw van elektrische autoʼs, de herinrichting van gebouwen, enzovoort. De wereld is bezig de overstap te maken naar schone energie, en de landen die gokken op de technologieën uit het verleden graven hun eigen economische graf.

Een goed gecoördineerd industriebeleid om een infrastructuur voor schone energie op te bouwen zal heel veel goeds brengen, niet alleen voor de mensheid en de planeet, maar ook voor de economische concurrentiekracht en de toekomstige voorspoed van landen. Europa en China begrijpen dit, en zijn al op weg om de komende decennia de leiders van de wereldeconomie te worden. Zij gebruiken hun wederopbouwinspanningen om deze historische verschuiving te versnellen. Vooral in Europa zullen toekomstige generaties de huidige leiders bewonderen voor het creëren van banen, het omlaag krijgen van de luchtverontreiniging, en het verzekeren van een concurrerende economische uitgangspositie voor de komende decennia. Maar dat geldt niet voor de Verenigde Staten.

Vertaling: Menno Grootveld

https://prosyn.org/dWwYtIynl