fischer162_FAYEZ NURELDINEAFPGetty Images_irandefenceministerpowerpoint Fayez Nureldine/AFP/Getty Images

De gevaarlijke nieuwe strategische verhoudingen in het Midden-Oosten

BERLIJN – In het oude Midden-Oosten had één enkel overkoepelend conflict – dat tussen Israel en de Arabische landen – vele fronten, en was het het privilege van het Westen om de oliestroom naar de wereldeconomie te beschermen. In het nieuwe Midden-Oosten is het bepalende conflict een bredere strijd tussen meerdere spelers, die uit zijn op regionale hegemonie.

Deze nieuwe strijd is begonnen toen de vroegere Amerikaanse president Barack Obama de bredere terugtrekking van de VS uit de regio initieerde, maar is onder Donald Trump geïntensiveerd. Obama had tenminste nog een politieke visie voor de regio. Nadat de nucleaire overeenkomst met Iran van 2015 een kernwapenwedloop had voorkomen, hoopte hij dat een versoepeling van de sancties en snellere economische groei de geleidelijke reïntegratie van Iran in de internationale gemeenschap mogelijk zouden maken. Trump heeft daarentegen geen strategie en wil de terugtrekking van Amerika uit de regio, momenteel zichtbaar in de vorm van het openlijke verraad van de Koerden in Syrië, aan het oog onttrekken met behulp van militante retoriek en grootschalige wapenexporten naar de partners en bondgenoten van de VS in de Golfregio.

Op zijn beurt heeft Saoedi-Arabië, de rijke, grotendeels soennitische macht van de regio (als je Turkije even buiten beschouwing laat), lange tijd ambities gekoesterd voor regionale hegemonie – althans in de Perzische Golf en op het Arabisch schiereiland. Daarbij wordt het voornamelijk shiitische Iran als de grootste rivaal gezien. De afgelopen jaren zijn Iran en Saoedi-Arabië via hun bondgenoten verwikkeld geraakt in een rampzalige oorlog in Jemen, die heeft geresulteerd in een enorme hoeveelheid burgerslachtoffers en een humanitaire catastrofe.

https://prosyn.org/5JWUey7nl