LONDEN – Zal je volgende recessie erger zijn dan u denkt? Nu de grote centrale banken nog maar weinig ruimte hebben voor verdere rentedalingen, kan de volgende conjuncturele inzinking dan een crash worden? In theorie kan het begrotingsbeleid een heel eind komen bij het opvullen van de leemte, achtergelaten door het monetaire beleid. Het afgelopen decennium heeft een toename te zien gegeven van het begrotingsevangelisme onder veel economen en beleidsmakers, en het is inderdaad waarschijnlijk dat het begrotingsinstrument bij de komende inzinking alom ingezet zal worden. Is dat een goede zaak?
Ik ben sceptisch. Het begrotingsbeleid is veel te gepolitiseerd om consequent de plaats te kunnen innemen van moderne onafhankelijke technocratische centrale banken, die tot nu toe grotendeels aan het roer hebben gestaan bij de stabilisatie op de korte termijn. Het begrotingsbeleid is nu dominant bij de aanpak van fundamentele maar zeer omstreden vraagstukken – aangaande de groei, de stabiliteit op de langere termijn en de kapitaalallocatie – waarover op democratische wijze beslist hoort te worden, althans in geavanceerde economieën. En toch geven de met wetenschappelijke argumenten onderbouwde voorstellingen van het begrotingsbeleid als een objectief technocratisch instrument ons dikwijls het gevoel dat we deel uitmaken van een episode van de Amerikaanse televisieserie The West Wing.
In die terecht bejubelde serie is er een fictieve Democratische president van de VS, Jed Bartlet, die als econoom is opgeleid. Bartlet, een goede en morele persoonlijkheid, ondersteund door een evenzeer goedbedoelende en briljante staf, laat zien dat hij in staat is verfijnde adviezen van experts tegen elkaar af te wegen om genuanceerde besluiten over het economisch beleid te nemen die het evenwicht houden tussen efficiency, eerlijkheid en politieke realiteit. Uiteraard wordt hij vaak geconfronteerd met oppositie als hij zijn wetgeving aangenomen wil krijgen, maar Bartlet en zijn staf komen over het algemeen als winnaar uit de bus. Het is daarbij geen nadeel dat de ideologen van rechts die het tegen Bartlet opnemen niet alleen slechteriken zijn, maar ook nog eens intellectuele lichtgewichten.
LONDEN – Zal je volgende recessie erger zijn dan u denkt? Nu de grote centrale banken nog maar weinig ruimte hebben voor verdere rentedalingen, kan de volgende conjuncturele inzinking dan een crash worden? In theorie kan het begrotingsbeleid een heel eind komen bij het opvullen van de leemte, achtergelaten door het monetaire beleid. Het afgelopen decennium heeft een toename te zien gegeven van het begrotingsevangelisme onder veel economen en beleidsmakers, en het is inderdaad waarschijnlijk dat het begrotingsinstrument bij de komende inzinking alom ingezet zal worden. Is dat een goede zaak?
Ik ben sceptisch. Het begrotingsbeleid is veel te gepolitiseerd om consequent de plaats te kunnen innemen van moderne onafhankelijke technocratische centrale banken, die tot nu toe grotendeels aan het roer hebben gestaan bij de stabilisatie op de korte termijn. Het begrotingsbeleid is nu dominant bij de aanpak van fundamentele maar zeer omstreden vraagstukken – aangaande de groei, de stabiliteit op de langere termijn en de kapitaalallocatie – waarover op democratische wijze beslist hoort te worden, althans in geavanceerde economieën. En toch geven de met wetenschappelijke argumenten onderbouwde voorstellingen van het begrotingsbeleid als een objectief technocratisch instrument ons dikwijls het gevoel dat we deel uitmaken van een episode van de Amerikaanse televisieserie The West Wing.
In die terecht bejubelde serie is er een fictieve Democratische president van de VS, Jed Bartlet, die als econoom is opgeleid. Bartlet, een goede en morele persoonlijkheid, ondersteund door een evenzeer goedbedoelende en briljante staf, laat zien dat hij in staat is verfijnde adviezen van experts tegen elkaar af te wegen om genuanceerde besluiten over het economisch beleid te nemen die het evenwicht houden tussen efficiency, eerlijkheid en politieke realiteit. Uiteraard wordt hij vaak geconfronteerd met oppositie als hij zijn wetgeving aangenomen wil krijgen, maar Bartlet en zijn staf komen over het algemeen als winnaar uit de bus. Het is daarbij geen nadeel dat de ideologen van rechts die het tegen Bartlet opnemen niet alleen slechteriken zijn, maar ook nog eens intellectuele lichtgewichten.