ЛОНДОН – Он жыл бұрын дәл осы айда француздық BNP Paribas банкі инвесторлардың үш қорда орналастырған ақшасына қол жеткізуін шектеуге шешім қабылдады. Бұл қаржылық дағдарыстың алғашқы күшті сигналы еді, ол бір жыл өткен соң жаһандық экономиканы құлдыратып жіберді. Дегенмен, 2008 жылдың аяғында басталып және 2009 жылдың басында жалғасқан, көпжылдық қасіретке әкелген жаппай экономикалық және қаржылық шығындар дамыған елдерге күтпеген жағдай болды. Олар дамып келе жатқан әлемдегі дағдарыстан тиісті қорытынды шығармай, оларға жеткілікті назар аудармаған еді.
Дамушы елдердің қаржы дағдарыстарын бастан кешкен немесе зерттеген кез-келген адам олардың белгілерін анық білетін болады. Рудигер Дорнбуштың пікірінше, қаржы дағдарыстарының дамуына ұзақ уақыт керек, бірақ олар басталса, олар тез, күштеп және (көрінбейтіндей) қарапайым таралуға бейім.
Көбейе бастаған сәтсіздікке ұшыраған сайын, жағдай молшылықтан ашаршылыққа көзді ашып жұмғанша өзгере алады. Еш бұзылмайтындай көрінген жеке несиелік фабрикалар құлдырап, ал орталық банктер мен үкіметтер қатаң, тұрақсыз саясатқа тап болды. Бұдан басқа, саясаткерлер де жұмыспен қамту, сауда және инвестицияларды құрта алатын экономикалық белсенділіктің «кенеттен тоқтап қалу» тәуекеліне де ұшырайды.
ЛОНДОН – Он жыл бұрын дәл осы айда француздық BNP Paribas банкі инвесторлардың үш қорда орналастырған ақшасына қол жеткізуін шектеуге шешім қабылдады. Бұл қаржылық дағдарыстың алғашқы күшті сигналы еді, ол бір жыл өткен соң жаһандық экономиканы құлдыратып жіберді. Дегенмен, 2008 жылдың аяғында басталып және 2009 жылдың басында жалғасқан, көпжылдық қасіретке әкелген жаппай экономикалық және қаржылық шығындар дамыған елдерге күтпеген жағдай болды. Олар дамып келе жатқан әлемдегі дағдарыстан тиісті қорытынды шығармай, оларға жеткілікті назар аудармаған еді.
Дамушы елдердің қаржы дағдарыстарын бастан кешкен немесе зерттеген кез-келген адам олардың белгілерін анық білетін болады. Рудигер Дорнбуштың пікірінше, қаржы дағдарыстарының дамуына ұзақ уақыт керек, бірақ олар басталса, олар тез, күштеп және (көрінбейтіндей) қарапайым таралуға бейім.
Көбейе бастаған сәтсіздікке ұшыраған сайын, жағдай молшылықтан ашаршылыққа көзді ашып жұмғанша өзгере алады. Еш бұзылмайтындай көрінген жеке несиелік фабрикалар құлдырап, ал орталық банктер мен үкіметтер қатаң, тұрақсыз саясатқа тап болды. Бұдан басқа, саясаткерлер де жұмыспен қамту, сауда және инвестицияларды құрта алатын экономикалық белсенділіктің «кенеттен тоқтап қалу» тәуекеліне де ұшырайды.