Het einde van de gratis lunch van de EU

MÜNCHEN – Tot voor kort kon de Europese Centrale Bank (ECB) gewoon met geld smijten om de problemen van de eurozone op te lossen. Maar dat is niet langer mogelijk in het licht van de inflatie, dus heeft de ECB nu een nieuw ʻantifragmentatieʼ-mechanisme ontwikkeld – het Transmission Protection Instrument (TPI) – om lidstaten met een hoge schuldenlast te beschermen voor het geval dat hun leenkosten (de rente op staatsobligaties) veel hoger worden dan die van lidstaten met minder schulden. Mocht het nodig zijn, dan ruilt de ECB de obligaties in haar portefeuille van de lidstaten met een lage schuld om tegen die van de lidstaten met een hoge schuld, waardoor het renteverschil tussen die lidstaten kleiner wordt.

En wie zal beslissen of er inderdaad behoefte is aan een dergelijke stap? Dat doet de ECB – helemaal alleen.

Het TPI is om vele redenen problematisch, niet het minst omdat renteverschillen een substantiële rol spelen binnen een goed functionerende kapitaalmarkt en federatie. Men mag niet uit het oog verliezen dat de rendementsspreiding weliswaar betrekking heeft op de nominale rente die op papier is overeengekomen, maar dat deze rente in geval van een faillissement in het geheel niet zal worden betaald.